Türkiye’de Hava Savunmasında Nerelerdeyiz?
Orta Doğu’daki son füzeli ve drone’lu saldırılar; İran ve İsrail arasındaki son gerilim, Türkiye’nin de hava savunması konusundaki yeterliliğini gündeme taşıdı. Zira iki ülke arasındaki çatışmalarda fırlatılan roket ya da uçaklar, çoğunlukla Türkiye hava sahasını ya kesiyor ya da kenardan geçiyor.
Hasan Kalyoncu Üniversitesi’nden Doç. Dr. Murat Aslan’a göre böyle bir coğrafyada “siz sadece izleyici olamazsınız; eğer pasif kalırsanız, topraklarınızdan geçen her yabancı uçak, evinizin içinde dolaşır.”
📌 Tarihten Gelen Savunma İhtiyacı
Türkiye, NATO’nun doğu cephesinde yer almasının ardından ilk olarak Nike Hercules sistemleriyle hava savunmasına girdi. Sonrasında Hawk bataryaları, radar ağları, Stinger gibi omuzdan atılan sistemler derken, savunma ihtiyacı Körfez Savaşı’yla somutlaştı.
🔄 Katmanlı/Senkron Yaklaşım: “Çelik Kubbe”
Yerli savunma sanayii, Türkiye’nin ‘Çelik Kubbe’ konsepti üzerine odaklandı. Bu yapı; alçak irtifada KORKUT, orta irtifada HİSAR‑A+ ve HİSAR‑O+, yüksek ve uzun menzilde ise SİPER gibi sistemleri içeriyor. Bu sistemler, füze, seyir füzesi, İHA ve savaş uçağı gibi çeşitli tehditleri üst üste ve bütünleşik şekilde karşılama yeteneğine sahip.
• Kısa ve Çok Alçak Katman
– KORKUT: 35 mm’lik toplarla yakın hedeflere karşı etkili.
– SUNGUR / LEVENT: Yaya birliklerine ya da sabit üslerin yakınlarına taşınabilir MANPADS çözümü
– ATILGAN / ZIPKIN: M113 gibi platformlar üzerine kurulabilen Stinger tabanlı bataryalar
• Orta Katman
– HİSAR‑A+: Yaklaşık 15 km menzilli, alçak irtifa takip ve yok etme sistemi
– HİSAR‑O+: 25 km menzile, 15 km irtifaya erişebilen orta menzil sistemi. RF arayıcılı varyantı test edildi
• Uzun Katman & Bölge Savunması
– SİPER: Roketsan‑Aselsan‑TÜBİTAK SAGE ortaklığı ile geliştirilen, 100+ km menzilli, yüksek irtifa savunma sistemi. 2023’te envantere girdi, blok‑2 (150 km+) geliştirmede
– Ayrıca NATO dışı kaynaklı S-400’ler de yüksek irtifa savunması için devrede
🛡️ Yenilemeler & Hedefler
Savunma Sanayii Başkanlığı tarafından üst düzey entegrasyon, yapay zeka destekli komuta kontrol ve anlık veri paylaşımı hedefiyle geliştirilen “Çelik Kubbe”, farklı menzillerdeki sistemleri tek bir ağda buluşturuyor
🌍 Dünya Bankasında Türkiye’nin Yeri
World Population Review 2025’e göre, Türkiye en güçlü hava savunma sistemleri sıralamasında 6. sırada yer alıyor; bu sıralamada S-400, HİSAR‑A+ ve HİSAR‑O+ önemli rol oynuyor
Özetle: Türkiye, soğuk savaştan bu yana hava savunma altyapısını sürekli geliştirdi. Bugün “Çelik Kubbe” kapsamında entegre edilen kısa, orta ve uzun menzilli sistemlerle hava sahasını çok katmanlı bir yapıyla koruyor. Hava savunma kapasitesi, yerli üretim sistemlerle güçlendirilerek küresel sıralamada üst sıralara taşınıyor.
